Hiệu ứng cánh bướm là gì? Minh chứng Butterfly Effect trong cuộc sống

Cuộc sống xung quanh ta có rất nhiều điều nhỏ bé xuất hiện mỗi ngày. Chúng nhỏ bé đến nỗi tưởng chừng như vô nghĩa khiến nhiều người tỏ ra xem nhẹ, ấy vậy mà chính những điều nhỏ bé ấy lại có thể tạo ra những thay đổi vĩ đại cho cá nhân, cho tập thể, thậm chí cho cả thế giới. Giá trị lớn lao ấy được minh chứng mạnh mẽ thông qua nội dung “Hiệu ứng cánh bướm” mà Ms. Uptalent sẽ gửi đến bạn ngay bây giờ.

MỤC LỤC:
1. Nguồn gốc và khái niệm “Hiệu ứng cánh bướm”?
2. “Hiệu ứng cánh bướm” có đồng nghĩa với “đòn bẩy”?
3. Giá trị tích cực từ hiệu ứng cánh bướm
4. Minh chứng Hiệu ứng cánh bướm trong cuộc sống
   4.1. Thay đổi công nghệ smartphone
   4.2. Tâm lý tác động kinh tế
   4.3. Món nợ ân tình

1. Nguồn gốc và khái niệm “Hiệu ứng cánh bướm”? 

Hiệu ứng cánh bướm (Butterfly Effect) được xác nhận như một hiệu ứng độc lập thông qua phát hiện của Edward Lorenz (1917–2008). Ông là một nhà khí tượng học và nhà toán học, bằng việc kết hợp kiến thức chuyên sâu ở hai lĩnh vực này, ông đã nghiên cứu và tìm ra phương tiện dự báo thời tiết hiệu quả.

Năm 1961, khi đang tiến hành các thử nghiệm tính toán cho phương pháp dự báo này, ông đã thay đổi số liệu dữ liệu nhập ban đầu – 0,506 thay vì 0,506127. Những con số lẻ phía sau được cho là quá nhỏ bé, có lẽ không ảnh hưởng gì nên đã được lược bớt. Kết quả thật bất ngờ, dự báo với 0,506 khác biệt hoàn toàn với dự báo với 0,506127.

Từ đây, Edward Lorenz ngộ ra rằng một khác biệt rất rất nhỏ trong dữ liệu ban đầu sẽ tạo ra những tác động rất rất lớn cho tương lai của sự vật, sự việc. Để đơn giản hóa nội dung, giúp ai cũng hiểu được khái niệm này, ông đã sử dụng hình tượng con bướm.

Lực vỗ cánh của con bướm không đủ sức tạo ra cơn bão, nhưng nó có thể tác động lên áp suất khí quyển. Khi kết hợp cùng nhiều yếu tố tiếp theo sau đó có thể làm thay đổi quỹ đạo của cơn bão. Như vậy, chính yếu tố vỗ cánh ban đầu của con bướm nhỏ bé đã tạo nên cơn bão lớn sau đó (dù không phải là ngay lập tức), điều này nhắc nhở chúng ta đừng coi thường bất cứ một điều kiện ban đầu nào, dù điều kiện đó chỉ nhỏ xíu xiu.

Tổng hợp lại, khái niệm Hiệu ứng cánh bướm đề cập đến hiệu ứng bắt nguồn từ những sự kiện rất nhỏ nhưng tương lai lại có thể tạo ra những ảnh hưởng rất lớn lao. Nói một cách “hàn lâm” là chúng mang đến những tác động phi tuyến tính lên các hệ thống phức tạp, không dễ để dự đoán được kết quả mà hiệu ứng cánh bướm tạo ra vì một sự thay đổi nhỏ cũng có thể dẫn đến một kết quả rất khác biệt so với tính toán hoặc so với những kết quả đã từng diễn ra.

2. “Hiệu ứng cánh bướm” có đồng nghĩa với “đòn bẩy”? 

Rất nhiều nhận định về Hiệu ứng cánh bướm như một dạng đòn bẩy giúp tạo nên giá trị tương lai to lớn một cách chắc chắn. Đây là một cách hiểu chưa chính xác về Hiệu ứng cánh bướm, bởi lẽ, như khái niệm của Edward Lorenz đã khẳng định đây là hiệu ứng “ phi tuyến tính trong những hệ thống phức tạp”.

Điều này đồng nghĩa, với “yếu tố nhỏ bé” ở hiện tại có thể tạo ra tác động lớn hơn ở tương lai theo hướng ta mong đợi hoặc không tạo ra bất cứ tác động nào ở khía cạnh mà ta dự đoán cả. Do vậy, chúng ta đừng quá kỳ vọng về một kết quả hoàn mỹ chắc chắn nào đó, chẳng hạn như “hôm nay không ăn tinh bột” sẽ là “đòn bẩy” để tuần sau giảm ít nhất nửa ký. Không có đâu bạn nhé vì Hiệu ứng cánh bướm nhắc nhở chúng ta điều kiện ban đầu sẽ không theo một quỹ đạo nhất định nào cả (phi tuyến tính mà), phải xem kết hợp với nhiều điều kiện tiếp theo sau đó là gì nữa. Điều kiện nối tiếp chỉ cần khác biệt chút xíu thôi thì kết quả cũng đủ khác với dự đoán của bạn rồi.

Lấy ví dụ trên, hôm nay bạn không ăn tinh bột nhưng những ngày sau đó bạn buộc phải tham gia tiệc tùng liên tục thì làm sao tuần sau giảm cân. Nhưng nếu bạn không ăn tinh bột hôm nay và trong tuần xe của bạn phải bất chợt bị hư phải đem đi sửa, bạn phải đi xe buýt rồi cuốc bộ một đoạn mới đến công ty thì có thể tuần sau bạn thật sự giảm cân đó.  

3. Giá trị tích cực từ hiệu ứng cánh bướm 

Thông qua ý nghĩa của Hiệu ứng cánh bướm, bản thân mỗi người trong chúng ta sẽ rút ra được cho mình nhiều bài học giá trị trong cả cách đối nhân xử thế và ý thức làm việc tập thể:

3.1. Trân trọng tích lũy những giá trị nhỏ bé

Khái niệm Hiệu ứng cánh bướm cho chúng ta thấy những điều nhỏ bé có thể là yếu tố khởi nguồn cho những kết quả lớn lao trong tương lai gần. Chính vì vậy, đừng xem nhẹ hay xem thường những giá trị tích cực nhỏ bé – như việc ngủ sớm hơn nửa tiếng kết hợp ăn uống điều độ sẽ giúp làn da trắng sáng hơn, mỗi ngày học 5 từ tiếng Anh thôi thì cả tháng đã có thêm 150 vốn từ tích lũy rồi…

3.2. Tin tưởng tương lai tích cực

Đọc xong mục 2. Đề cập Hiệu ứng cánh bướm và Đòn bẩy, nhiều bạn sẽ hơi chùn bước vì kết quả có thể không theo đúng mong muốn mà các bạn đang hướng đến. Ms. Uptalent cũng từng nghĩ như bạn, nhưng sau đó, mình ngộ ra rằng, kết quả tốt đẹp đâu chỉ có một, ngoài điều mình mong muốn ra còn rất nhiều kết quả tích cực mà ta không ngờ đến, thậm chí còn tốt hơn cả điều ta mong muốn. Chỉ cần yếu tố nhỏ bé ban đầu là điều kiện tích cực thì tương lai “không bổ bề ngang, cũng bổ bề dọc”.

3.3. Phát triển khả năng quản trị rủi ro

Hiệu ứng cánh bướm như một lời nhắc nhở về sự biến hóa khôn lường của tạo hóa. Dù bạn đã định hướng hành động rất rõ ràng, chi tiết rồi nhưng đường đời có mấy khi diễn ra theo một kịch bản đã soạn sẵn đâu. Hiểu được hiệu ứng cánh bướm, chúng ta càng thấm nhuần thực tế này hơn, từ đó, ý thức dự phòng cho nhiều tình huống phát sinh đột xuất càng được nâng cao, tăng cường khả năng ứng phó linh hoạt.

3.4. Cẩn trọng trong từng hành động

Hành động cẩu thả, lời nói vô tâm trong hiện tại có thể không gây tác động tiêu cực ngay nhưng về lâu dài, rất có thể sẽ dẫn đến những hệ lụy nguy hại. Như việc một nhân viên kho bất cẩn không điều chỉnh đúng nhiệt độ lạnh để bảo quản hàng thực phẩm, nhìn bề ngoài sản phẩm không có vấn đề gì nhưng sau hai tháng mở ra thì chất lượng đã không còn đạt tiêu chuẩn sử dụng nữa. Nhân viên chịu trách nhiệm đã đành nhưng uy tín của doanh nghiệp với khách hàng, rồi khoản tiền hàng vẫn phải thanh toán cho bên cung cấp… ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, cũng như nguồn thu nhập của nhân viên doanh nghiệp nữa.  

4. Minh chứng Hiệu ứng cánh bướm trong cuộc sống 

Những ví dụ thực tế sau đây sẽ giúp ta hiểu rõ hơn về Hiệu ứng cánh bướm và tác động của Hiệu ứng này đến cuộc sống của mỗi người trong xã hội:

4.1. Thay đổi công nghệ smartphone 

Cứ mỗi đợt Samsung hay Iphone tung ra sản phẩm mới, họ chỉ thay đổi nhỏ ở một vài chức năng công nghệ của điện thoại. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ giữ chân khách hàng tiếp tục tiêu thụ sản phẩm, trải nghiệm từng chút một những sự cải tiến mới mẻ mà vẫn giữ được bản sắc của từng dòng sản phẩm.

Nếu thay đổi một loạt từ mẫu mã, tính năng, giá cả… thì doanh nghiệp vừa tốn chi phí khủng lại phải tìm cách thu hút khách hàng tiềm năng từ đâu. Như vậy, chẳng phải thay đổi dựa trên yếu tố nhỏ bé như Hiệu ứng cánh bướm đề cập lại mang đến lợi nhuận như ý hơn đó sao.

4.2. Tâm lý tác động kinh tế 

Thomas Lawson là một nhà môi giới chứng khoán, ông cũng là tác giả của cuốn sách Thứ 6 ngày 13 (Friday, The Thirteenth), xuất bản năm 1907. Dù nội dung chỉ là những câu chuyện do Thomas hư cấu nhưng lại có tác động tâm lý mạnh mẽ đến người đọc.

Tốc độ lan truyền nhanh cùng hiệu ứng lo lắng đã khiến người dân Mỹ không màng đến bất cứ hoạt động vui chơi, giải trí, kinh doanh nào vào thứ 6 ngày 13 năm đó, khiến nền kinh tế cả nước Mỹ bị hao hụt đến 900 triệu USD. Bạn thử nghĩ xem, 900 triệu USD vào thời điểm đó lớn đến nhường nào.

4.3. Món nợ ân tình 

Nhắc đến ông Đặng Lê Nguyên Vũ, chúng ta đều biết ông chính là ông chủ của tập đoàn cafe Trung Nguyên. Những năm đầu mới lập nghiệp, để có vốn kinh doanh, ông đã vay một người quen 200 triệu đồng.

Số tiền ấy đã góp phần tạo nên một Trung Nguyên tầm cỡ quốc tế, trở thành niềm tự hào của thương hiệu Việt như ngày nay. Ngoài ra, ông Vũ còn định kỳ hằng tháng gửi trả gia đình người cho ông vay 25 triệu đồng, đến nay đã gần 25 năm, tổng số tiền tính ra đã hơn 7 tỷ đồng. Từ một hành động hỗ trợ ban đầu nay đã mang lại một sự tri ân lớn cho gia đình.

Hiệu ứng cánh bướm mà Ms. Uptalent vừa đề cập là cụm từ phản ánh giá trị hiện tại của những yếu tố nhỏ bé trong việc tạo ra những giá trị tương lai to lớn hơn gấp bội. Điều này nhắc nhở chúng ta dù là trong công việc, học tập hay kinh doanh, việc coi trọng những yếu tố nhỏ bé, áp dụng từ những thay đổi nhỏ bé mới chính là cách để chúng ta kiểm soát tốt hơn hành trình chinh phục mục tiêu lớn lao của bản thân và tổ chức.

 

------------------------------------

HRchannels - Headhunter -  Dịch vụ tuyển dụng cao cấp

Hotline: 08. 3636. 1080
Email: sales@hrchannels.com / job@hrchannels.com
Website: https://hrchannels.com/
Địa chỉ: Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam