Franchise hiện được đánh giá là hình thức kinh doanh vô cùng phổ biến, đặc biệt là trong ngành F&B. Vậy, franchise là gì? Những lợi ích, rủi ro của mô hình này? Hãy cùng tìm hiểu về mô hình franchise và một số thương hiệu nhượng quyền có tiếng tại Việt Nam qua bài viết sau đây của Ms Uptalent nhé!
MỤC LỤC:
1- Franchise là gì?
2- Lợi ích và rủi ro của mô hình franchise
3- Hình thức franchise phổ biến và cách hoạt động
4- Các thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng tại Việt Nam
4.1- Pizza Hut
4.2- KFC
4.3- Lotteria
4.4- Kichi Kichi
4.5- Jollibee
4.6- Burger King
4.7- Domino’s Pizza
1- Franchise là gì?
Franchise được hiểu là hình thức nhượng quyền kinh doanh. Theo đó, một cá nhân hay tổ chức được gọi là bên nhận quyền (franchisee) sẽ thực hiện hoạt động kinh doanh theo hình thức, phương pháp đã được áp dụng thành công trong thực tế của bên nhượng quyền (franchisor) tại một khu vực nhất định.
Trong mối quan hệ nhượng quyền, bên nhận quyền sẽ phải tự mình chi trả các khoản chi phí đầu tư cơ sở mặt bằng, nhân lực và có trách nhiệm thực hiện theo đúng cách thức, quy định, quy trình kinh doanh bên nhượng quyền cung cấp.
Về phía bên nhượng quyền, họ có trách nhiệm chuyển giao đầy đủ, chính xác toàn bộ mô hình, quy trình kinh doanh và có động thái cụ thể nhằm hỗ trợ bên nhận quyền quảng bá cũng như vận hành hoạt động kinh doanh sao cho thuận lợi, hiệu quả.
>>> Bạn có thể xem thêm: F&B là gì? Tất tần tật về Ngành F&B
2- Lợi ích và rủi ro của mô hình franchise
Khi tìm hiểu franchise là gì bạn sẽ thấy mô hình này có thể mang tới nhiều lợi ích cho cả bên nhượng quyền và bên nhận quyền, tuy nhiên nó cũng tồn tại những nhược điểm nhất định. Cụ thể:
2.1- Lợi ích của mô hình franchise
Mô hình nhượng quyền kinh doanh có những lợi ích nổi trội sau:
- Nhượng quyền thương hiệu là hình thức có thể giúp đơn vị kinh doanh tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí và công sức cho các hoạt động xây dựng, phát triển một thương hiệu hoàn toàn mới.
- Ngăn chặn tối đa các rủi ro bạn có thể gặp phải khi xây dựng một thương hiệu mới.
- Toàn bộ hệ thống vận hành, quản lý cũng như sản phẩm, dịch vụ đều đã được chuẩn hóa.
- Hệ thống tài chính, kế toán được vận hành theo bộ quy chuẩn cụ thể, đã được kiểm chứng.
- Nhận được sự hỗ trợ từ bên nhượng quyền về công tác đào tạo, quản lý và các chương trình quảng bá, xúc tiến thương mại một cách bài bản, chuẩn mực.
- Hệ thống kiểm soát chất lượng được vận hành một cách đồng bộ, khoa học.
- Tận dụng ưu thế từ sự uy tín lâu năm của thương hiệu để tiếp cận được nguồn khách hàng tiềm năng mới.
- Thu hút nhiều nhà cung cấp, đối tác kinh doanh chất lượng.
2.2- Rủi ro của mô hình nhượng quyền franchise
Những rủi ro khi thực hiện nhượng quyền kinh doanh có thể kể đến như:
- Trong mô hình franchise, bên nhận quyền không thực sự sở hữu hoàn toàn thương hiệu. Trên thực tế, họ chỉ được quyền kinh doanh dựa theo các thỏa thuận với bên nhượng quyền. Đồng thời, họ cũng không nắm giữ quyền sở hữu chi nhánh đó.
- Dễ gặp phải rủi ro do hiệu ứng chuỗi. Tức là, nếu một cơ sở kinh doanh trong hệ thống của thương hiệu gặp sự cố thì cơ sở của bạn cũng bị ảnh hưởng theo.
- Ngoài những đối thủ cạnh tranh, bên nhận quyền còn phải cạnh tranh với những cửa hàng cùng thương hiệu khác. Điều này có thể làm giảm hiệu quả hoạt động và gây ra sự bất ổn định cho quá trình kinh doanh.
- Toàn bộ hoạt động trong mô hình nhượng quyền đều phải tuân theo các điều khoản trong hợp đồng và yêu cầu từ phía nhượng quyền. Điều này dẫn tới hệ lụy là cơ sở kinh doanh sẽ khó lòng tạo được sự đột phá, sáng tạo mạnh mẽ.
- Phí nhượng quyền ban đầu khá cao. Hơn nữa, bên nhận quyền còn phải chi trả nhiều khoản chi phí khác trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng. Chính vì vậy, lợi nhuận thu được sẽ không cao.
3- Hình thức franchise phổ biến và cách hoạt động
Hình thức nhượng quyền bao gồm nhiều loại khác nhau. Bởi vậy, để hiểu rõ franchise là gì bạn nên nắm được những hình thức nhượng quyền đang được áp dụng phổ biến nhất.
Tại Việt Nam, theo Uptalent tìm hiểu thì có 4 hình thức nhượng quyền đang được ưa chuộng. Đó là:
3.1- Mô hình nhượng quyền có tham gia quản lý (Management franchise)
Management franchise là mô hình mà bên nhượng quyền sẽ đứng ra cung cấp nhân sự quản lý cho bên nhận quyền. Nhiệm vụ của người quản lý này sẽ bao gồm các công việc điều hành, quản lý thương hiệu.
Bên cạnh đó, bên nhượng quyền còn có trách nhiệm thực hiện công tác tuyển dụng, đào tạo đội ngũ nhân sự cho bên nhận quyền và hỗ trợ các tài sản, vật dụng cần thiết liên quan đến thương hiệu cho họ nhằm đảm bảo tính ổn định cho quá trình kinh doanh.
3.2- Mô hình nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn (Equity Franchise)
Nhượng quyền kinh doanh có tham gia đầu tư vốn là mô hình mà bên nhượng quyền sẽ góp một phần vốn nhất định cho bên nhận quyền. Phần vốn này thường rất nhỏ và được góp theo hình thức liên doanh nhằm đảm bảo quyền tham gia kiểm soát hệ thống cho franchisor.
Nói cách khác, trong mô hình Equity Franchise, bên nhượng quyền có thể tham gia vào hội đồng quản trị của bên nhận quyền kinh doanh.
Mô hình này rất phù hợp với các đơn vị chưa có bộ máy nhân viên hoàn thiện hoặc có quy trình hoạt động thích hợp nhưng muốn mở rộng phạm vi kinh doanh sang các lĩnh vực tiềm năng khác.
3.3- Mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện (Full business format franchise)
Mô hình nhượng quyền toàn diện yêu cầu franchisor phải chuyển giao toàn bộ thông tin về thương hiệu cho bên nhận quyền, bao gồm:
- Hệ thống thương hiệu.
- Bí quyết, công nghệ sản xuất, kinh doanh.
- Sản phẩm, dịch vụ.
- Các thông tin về chiến lược kinh doanh, mô hình, quy trình vận hành tiêu chuẩn, chính sách quản lý, cẩm nang điều hành, đào tạo, tư vấn, hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị, khai trương,…
Trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng, bên nhận quyền có trách nhiệm thanh toán phí nhượng quyền ban đầu và phí duy trì (phí hoạt động) cho bên nhượng quyền theo mức doanh số đạt được trong kỳ.
3.4- Mô hình nhượng quyền kinh doanh không toàn diện (Non-business format franchise)
Nhượng quyền kinh doanh không toàn diện là mô hình mà bên nhượng quyền chỉ chuyển giao một phần nội dung liên quan đến thương hiệu cho bên nhận quyền. Các nguyên tắc quản lý hay các quy định trong mô hình này cũng không nghiêm ngặt như những mô hình nhượng quyền khác.
Ví dụ, bên nhượng quyền sẽ chuyển giao công thức, thông tin về sản phẩm nhưng lại không đặt ra quy định về xử lý đơn hàng và vận chuyển hàng hóa.
Một số loại hình phổ biến thường gặp trong mô hình nhượng quyền không toàn diện có thể kể đến như:
- Nhượng quyền phân phối sản phẩm, dịch vụ (Product distribution franchise).
- Nhượng quyền công thức sản xuất và tiếp thị sản phẩm (Marketing franchise).
- Nhượng quyền thương hiệu (Brand franchise/Trademark license).
4- Các thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng tại Việt Nam
Tại Việt Nam, rất nhiều đơn vị, cá nhân quan tâm đến franchise là gì và quyết tâm lựa chọn mô hình kinh doanh này. Không những thế, nước ta còn có nhiều thương hiệu nhượng quyền rất nổi tiếng, như là:
4.1- Pizza Hut
Pizza Hut được biết đến là công ty con của tập đoàn Yum! Pizza. Theo như Uptalent tìm hiểu thì thương hiệu này đang có khoảng trên 6.000 nhà hàng tại Mỹ và 16.000 cửa hàng tại hơn 100 quốc gia trên thế giới.
Phí nhượng quyền của thương hiệu này là một con số rất cao, khoảng từ 300.000 – 2.200.000 USD.
4.2- KFC
KFC nổi tiếng toàn thế giới bởi sản phẩm gà rán. Theo thống kê, thương hiệu này hiện có khoảng 14.000 cửa hàng tại 118 quốc gia trên thế giới. Thị phần của thương hiệu chiếm khoảng 50% thị trường fastfood toàn cầu.
Chi phí nhượng quyền của KFC đang vào khoảng 1.300.000 – 2.500.000 USD.
4.3- Lotteria
Lotteria là thương hiệu cạnh tranh đáng gờm với KFC. Năm 1998, thương hiệu này chính thức gia nhập thị trường Việt Nam. Đến năm 2014, họ bắt đầu thực hiện mô hình nhượng quyền kinh doanh với mức chi phí vào khoảng 250.000 USD.
4.4- Kichi Kichi
Kichi Kichi là thương hiệu buffet lẩu rất nổi tiếng tại Việt Nam. Với hình thức kinh doanh lẩu băng chuyền và mức giá cố định, thương hiệu sẽ mang tới cho khách hàng cơ hội được tận hưởng hơn 100 loại thức ăn khác nhau.
Thương hiệu này được thành lập từ năm 2009. Hiện tại, để nhận được quyền kinh doanh thương hiệu, bạn sẽ phải bỏ ra tối thiểu 300.000 USD.
4.5- Jollibee
Jollibee được biết đến là thương hiệu thức ăn nhanh lớn nhất tại Châu Á. Tại Việt Nam, thương hiệu này bắt đầu có mặt trên thị trường từ năm 2005, đến nay họ đã có trên 100 cửa hàng trên toàn quốc.
Theo Uptalent tìm hiểu thì bạn chỉ có thể nhận được quyền kinh doanh thương hiệu này khi chấp nhận chi trả một khoản tiền từ 250.000 – 300.000 USD.
4.6- Burger King
Năm 2011, thương hiệu Burger King chính thức gia nhập thị trường Việt Nam. Để nhận được quyền kinh doanh thương hiệu này, bạn cần chi trả từ 50.000 – 300.000 USD. Điều đặc biệt ở Burger King là họ sẽ cung cấp cho bạn một khóa đào tạo hơn 70 ngày để giúp bạn hiểu được quy trình kinh doanh của họ.
4.7- Domino’s Pizza
Domino’s Pizza được biết đến là thương hiệu pizza đứng thứ hai tại Mỹ, chỉ sau Pizza Hut. Tuy nhiên, đây lại là thương hiệu lớn nhất thế giới với khoảng 12.000 nhà hàng và rất nhiều cửa hàng nhượng quyền tại hơn 80 quốc gia khác nhau trên thế giới.
Hiện tại, chi phí nhượng quyền kinh doanh tối thiểu của thương hiệu Domino’s Pizza vào khoảng 250.000 USD.
Lời kết
Có thể thấy, tiềm năng của mô hình nhượng quyền là rất lớn. Nhưng, cùng với điều này lại là không ít rủi ro mà nhà đầu tư phải thực sự cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.
Hy vọng như chia sẻ trên đây của Ms Uptalent đã giúp bạn hiểu được franchise là gì cũng như những lợi ích, rủi ro có thể gặp phải khi lựa chọn hình thức kinh doanh này. Chúc bạn thành công!
------------------------------------
HRchannels - Headhunter - Dịch vụ tuyển dụng cao cấp
Hotline: 08. 3636. 1080
Email: sales@hrchannels.com / job@hrchannels.com
Website: https://hrchannels.com/
Địa chỉ: Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam
Nguồn ảnh: internet
HRchannels
HRchannels là nền tảng tuyển dụng và thu hút nhân sự cấp cao hàng đầu tại Việt Nam.
Với hơn 16 năm kinh nghiệm tuyển dụng nhân sự cấp cao. Chúng tôi là công ty headhunter hàng đầu ở Việt Nam.
